[Mommy As Coach 12] Làm gì khi lo lắng quá mức?
Tập trung năng lượng và thời gian vào những điều nằm trong tầm kiểm soát của bạn.
Khi trở thành mẹ, những mối bận tâm trong cuộc sống của người phụ nữ dường như tăng lên gấp nhiều lần. Áp lực từ việc chăm sóc con cái & cân bằng công việc; cộng thêm những nguy cơ tiềm ẩn từ các yếu tố môi trường như dịch bệnh, ô nhiễm không khí, an toàn thực phẩm, tệ nạn xã hội … cùng sự lan truyền thông tin của các phương tiện truyền thông khiến cho những mối bận tâm của các mẹ nhiều khi bị đẩy lên thành lo âu quá mức.
Nếu bạn thấy mình đang ở trong trạng thái này, thay vì lập tức lao vào tìm cách giải quyết, hãy dừng lại quan sát và khoanh vùng các mối bận tâm của bạn.
Theo Steven Covey – tác giả cuốn sách nổi tiếng “7 thói quen của người thành đạt”, những vấn đề chúng ta thường đối mặt trong cuộc sống có thể thuộc một trong ba loại sau:
Không thể kiểm soát: những vấn đề bạn quan tâm nhưng có rất ít hoặc không có khả năng kiểm soát/tác động được (tình hình chính trị thế giới, dịch bệnh ở châu Âu, lạm phát trong nước, đời tư showbiz, những lỗi lầm trong quá khứ…). Tập trung quá nhiều vào những vấn đề này dễ khiến bạn cảm thấy bất lực vì không thay đổi được tình hình. Học cách chấp nhận chúng với một nụ cười & tâm trạng thoải mái sẽ giúp bạn đối diện với chúng một cách dễ dàng hơn.
Kiểm soát gián tiếp: những vấn đề liên quan tới hành vi của những người khác liên quan tới bạn. Cần hiểu rằng, bạn có thể ảnh hưởng tới họ nhưng không thể kiểm soát được kết quả họ có làm theo ý muốn của mình hay không. Bất cứ khi nào cảm thấy mình có xu hướng chỉ trích, đổ lỗi cho ai đó, hãy thay đổi phương pháp gây ảnh hưởng: cảm thông thay vì đối đầu, làm gương thay vì thuyết phục, hỗ trợ thay vì sửa đổi …
Kiểm soát trực tiếp: những vấn đề liên quan tới thái độ, suy nghĩ, hành vi của bản thân. Đây là những thứ bạn cần tập trung năng lượng và thời gian của mình - ưu tiên chăm sóc bản thân và thiết lập những thói quen tích cực, để có thể chủ động tạo ra những thay đổi.
Lấy ví dụ với mối bận tâm của hầu hết các mẹ - lo sợ con bị ốm, đặc biệt khi con còn nhỏ và trong thời điểm giao mùa. Diễn biến các dịch bệnh, số ca mắc, tỷ lệ tử vong, biến chứng… là những vấn đề bạn không kiểm soát được. Bạn không nhất thiết phải phớt lờ chúng hoàn toàn, nhưng cũng không cần thường xuyên cập nhật thông tin qua báo đài. Thay vào đó, tập trung vào những thứ bạn có thể kiểm soát trực tiếp - hạn chế cho con ra những nơi đông người, thường xuyên vệ sinh sạch sẽ, bổ sung dinh dưỡng… hay kiểm soát gián tiếp - khéo léo đề nghị bạn bè và người thân đang bị ốm không tiếp xúc gần với con và cần rửa tay thật kĩ. Sau tất cả những nỗ lực của bạn, con vẫn có thể bị ốm. Hãy tự nhắc mình rằng, tiếp xúc với vi khuẩn vi rút là cần thiết để tăng cường hệ miễn dịch của con; chuẩn bị tinh thần và sức khỏe cho bản thân để chăm sóc con và đưa con đi khám khi cần thiết.
Tránh lãng phí thời gian và công sức vào những việc ngoài tầm kiểm soát sẽ giúp bạn giảm thiểu bất an, chuyển hướng tập trung vào những hành động trong khả năng của mình, lấy lại sự chủ động trong mọi tình huống. Điều tuyệt vời là khi tập trung vào những điều này, khả năng ảnh hưởng của chúng ta tới người khác và môi trường xung quanh sẽ ngày càng được mở rộng.
Dưới đây là một số câu hỏi giúp bạn phân loại những vấn đề khiến bạn lo lắng và tìm ra cách thức phản hồi phù hợp:
Những vấn đề này đang tác động đến bạn như thế nào? (chú ý đến những tín hiệu cảm xúc)
Mức độ kiểm soát của bạn với những vấn đề này như thế nào?
Bạn đang tập trung năng lượng và thời gian của mình vào đâu? Việc đó có cần thiết không?
Bạn có thể chủ động làm gì và như thế nào? Điều đó sẽ mang lại cho bạn điều gì?
“Tôi làm việc chăm chỉ mỗi ngày, nhưng vợ tôi lại hành động như thể tôi chẳng làm được gì cả. Tôi chưa bao giờ nhận được một lời cảm kích nào.”
“Tôi không hiểu chồng mình. Anh ấy chỉ ngồi trên sofa xem tivi trong khi tôi rửa bát đĩa, cho con ăn, chơi với con… và anh ấy không bao giờ nghĩ đến việc giúp tôi.”
Nếu những tình huống trên quen thuộc với bạn, thì rất có thể, bạn đang không nói cùng ngôn ngữ yêu thương với bạn đời của mình. Sau khi có con – những ưu tiên của bạn thường dành nhiều cho con và mối quan hệ với bạn đời không còn được chăm chút nhiều như trước, rất dễ phát sinh những mâu thuẫn, thậm chí là để mặc cho mọi thứ dần trở nên nhạt nhẽo. Việc thấu hiểu ngôn ngữ yêu thương của đối phương chính là cách để bạn nuôi dưỡng cuộc hôn nhân của mình.
Theo Gary Chapman, mỗi người có những cách thức bộc lộ và tiếp nhận yêu thương khác nhau, được gọi là ngôn ngữ tình yêu. Khi đón nhận yêu thương theo cách mình mong muốn, mỗi người sẽ cảm thấy được thấu hiểu, tôn trọng và năng lượng được lấp đầy nhanh nhất. Có 5 ngôn ngữ tình yêu chính.
1, Lời nói khẳng định (Words of Affirmation)
Những người có ngôn ngữ yêu thương nhóm này thường muốn nhận được những lời khen ngợi, ghi nhận, động viên từ bạn đời. Ngược lại, những lời xúc phạm thường không dễ quên và khiến họ tổn thương sâu sắc. Vì vậy, hãy nói với họ những lời ngọt ngào:
Khen ngợi những điểm tích cực của chồng bạn (Ví dụ: “Em thấy con cười rất nhiều khi có anh chơi cùng.”, “Anh thật tốt bụng khi giúp hàng xóm mang đồ.”)
Ghi nhận và khích lệ kịp thời khi chồng bạn thực hiện một hành động giúp đỡ (“Anh thật nỗ lực khi sửa được chiếc máy này”, “Cảm ơn anh đã giúp em rửa bát tối nay.”).
Thường xuyên chủ động nói những lời yêu thương tới chồng.
2, Hành động phục vụ/giúp đỡ (Acts of Service)
Những người thuộc nhóm này cảm thấy được yêu thương khi bạn đời thực hiện những hành động phục vụ cho họ. Mặt khác, họ có thể cảm thấy bị tổn thương khi cho rằng bạn đời không quan tâm, không cam kết giúp đỡ hay thậm chí tạo ra nhiều công việc hơn cho họ. Họ có thể cảm thấy bực bội vì phải làm tất cả công việc một mình. Bạn có thể:
Giúp đỡ chồng của bạn mà không cần anh ấy yêu cầu: chuẩn bị bữa sáng cho anh ấy, mang cho anh ấy một cốc nước hay một đĩa hoa quả gọt sẵn…
Làm những công việc mà chồng của bạn thường làm (ví dụ: đón con, tắm cho con…) để anh ấy có thể nghỉ ngơi hoặc có thời gian riêng cho bản thân.
3, Tặng quà (Gifts)
Hành động tặng quà cho bạn đời cũng là một cách tuyệt vời để thể hiện sự quan tâm và tình yêu của bạn dành cho họ. Không phải lúc nào món quà ý nghĩa cũng phải đắt tiền hay phức tạp, sự chu đáo và nỗ lực chuẩn bị món quà thường quan trọng hơn. Với những người thuộc nhóm này, những thứ đơn giản như một tấm thiệp tự làm hoặc một vài bông hoa tươi vui cũng có ý nghĩa với họ. Ngược lại, một món quà không phù hợp hoặc một ngày kỉ niệm bị bỏ lỡ có thể khiến họ phiền lòng. Hãy chuẩn bị và trao tặng tình yêu thương tới họ qua:
Những món quà ý nghĩa nhân ngày sinh nhật, ngày lễ, ngày kỷ niệm gia đìnH;
Những bất ngờ nho nhỏ không nhân dịp gì.
4, Những khoảng thời gian chất lượng (Quality Time)
Nếu ngôn ngữ tình yêu của chồng bạn là thời gian chất lượng, thì việc dành cho họ sự chú tâm trọn vẹn là một trong những cách tốt nhất để bạn thể hiện tình yêu của mình. Mặt khác, sự sao nhãng hoặc thường xuyên trì hoãn thời gian đã lên kế hoạch cùng nhau sẽ khiến họ cảm thấy không được quan tâm.
Sắp xếp những khoảng thời gian riêng định kỳ cùng nhau: xem phim, đi dạo cùng nhau vào buổi tối, một buổi hẹn hò riêng của hai vợ chồng không “đình kèm” các con…
Hiện diện trọn vẹn khi ở bên cạnh họ: tắt tivi, để điện thoại sang một bên; nhìn vào mắt họ, lắng nghe và tương tác khi trò chuyện với họ.
5, Sự tương tác, tiếp xúc thể chất (Physical Touch)
Ngôn ngữ cơ thể luôn có sức mạnh rất lớn cả về cảm xúc, tinh thần và năng lượng. Những giao tiếp cơ thể (Physical touches) được Gary Chapman đánh giá cao vì ông hiểu rằng, "chạm" là giác quan nhạy cảm và tinh tế nhất với con người. Với những người thuộc nhóm này, những tiếp xúc thể chất mang lại cảm giác an toàn, thân thuộc và là một lời nhắc nhở hữu hình về yêu thương. Ví dụ về những tiếp xúc thể chất:
Nắm tay chồng khi đi dạo hoặc khi ngủ.
Tặng chồng cái ôm vỗ về sau một ngày làm việc vất vả.
Chạm nhẹ vào cánh tay hay vỗ nhẹ vào lưng chồng khi cả hai ở nơi công cộng.
Khi hiểu được điều gì khiến bạn đời của bạn quan tâm và điều gì không, bạn sẽ cải thiện được khả năng thấu cảm; từ đó chấp nhận, chia sẻ & hỗ trợ thay vì tranh cãi, đổ lỗi hay chỉ trích. Đồng thời, bạn cũng cần hiểu ngôn ngữ yêu thương của chính mình và chia sẻ cởi mở, chân thành với bạn đời về điều đó. Khi nhận ra điều gì là quan trọng, ý nghĩa đối với cả hai; bạn & chồng sẽ có thể sắp xếp ưu tiên & học cách hài hòa để dần nói chung ngôn ngữ yêu thương với nhau. Đó là những phương pháp để mở rộng vòng ảnh hưởng của bạn trong hôn nhân.
Tìm hiểu về ngôn ngữ yêu thương của bạn và bạn đời qua bài trắc nghiệm trực tuyến tại đây.
Chúc bạn & bạn đời sẽ có nhiều trải nghiệm gắn kết, yêu thương cùng nhau!
“Chúng ta kiểm soát 50% trong một mối quan hệ. Chúng ta ảnh hưởng 100% tới nó.”
~ Christopher Malowe ~
Cảm ơn bạn đã chọn theo dõi bản tin Mommy As Coach - bản tin hàng tuần dành cho những người đang và sắp làm mẹ; mong muốn ứng dụng coaching để thấu hiểu, yêu thương chính mình; kết nối, hài hòa các mối quan hệ và tự tin làm mẹ theo cách riêng của mình.
Bản tin được xây dựng và phát triển bởi Dương Cao, Women Well-being Coach đồng thời là Mẹ của hai em bé Mon (6 tuổi) và Miu (1 tuổi).
Hãy chia sẻ cho bạn bè nếu bạn cảm thấy yêu thích bản tin này nhé!
Thanks for reading Mommy As Coach!