[Mommy As Coach 04] Cơ thể đang nói với bạn điều gì?
Vào khoảng thời gian mang thai & sinh con, những thay đổi kỳ diệu trong cơ thể chính là lời mời gọi chúng ta chậm lại, quay về kết nối và lắng nghe cơ thể mình nhiều hơn.
Đã bao giờ bạn nhận ra rằng, mình rơi vào "trạng thái robot" - cứ mải miết làm hết việc này tới việc khác mà không biết đâu là điều thực sự quan trọng, đâu là điều bản thân mong muốn? Nếu bạn rơi vào tình trạng này, lắng nghe cơ thể là một cách thức quan trọng để bạn quay về kết nối với chính mình.
Vào khoảng thời gian mang thai & sinh con, những thay đổi kỳ diệu trong cơ thể chính là lời mời gọi chúng ta chậm lại, quay về kết nối và lắng nghe cơ thể mình nhiều hơn.
Lợi ích của việc lắng nghe cơ thể
Về mặt thể chất, hiểu về cơ thể mình sẽ giúp các mẹ lựa chọn được phương pháp ăn uống và tập luyện phù hợp trong từng giai đoạn lớn lên của em bé trong bụng. 3 tháng đầu ốm nghén sẽ làm các mẹ mệt mỏi, dễ cáu gắt. 3 tháng giữa thai kỳ thường là khoảng thời gian sung sức, đáng yêu và nhiều năng lượng nhất. 3 tháng cuối khi việc bầu bì nặng nề hơn, các mẹ có thể sẽ trải qua những vấn đề như giảm khả năng vận động, phù chân phù tay, rạn da, khó ngủ… Tuy nhiên, sự thay đổi trong cơ thể mỗi người mẹ là khác nhau. Có mẹ ốm nghén suốt cả 9 tháng mang thai và ngược lại. Lắng nghe cơ thể thường xuyên giúp bạn nhận ra những thay đổi bất thường về sức khỏe trong suốt thai kỳ để can thiệp kịp thời.
Về mặt cảm xúc, kết nối với cơ thể giúp bạn nhận biết cảm xúc một cách sống động hơn. Laura Delizonna – một nhà nghiên cứu và một nhà chiến lược về hạnh phúc đã định nghĩa cảm xúc là “một trạng thái sinh lý cơ bản được thể hiện qua những thay đổi có thể nhận biết ở cơ thể hoặc trong tiềm thức.” Sự căng thẳng có thể biểu hiện qua nhịp tim đập nhanh, cơ thể nóng lên. Cảm xúc lo lắng có thể biểu hiện qua sự cồn cào trong bụng... Nhận biết các biểu hiện trên cơ thể là bước đầu giúp bạn nhận diện cảm xúc, đặc biệt trong giai đoạn bầu bì nhạy cảm. Bạn càng nhận thức cảm xúc của mình rõ bao nhiêu thì càng kiểm soát chúng tốt bấy nhiêu.
Lắng nghe cơ thể cũng sẽ giúp bạn nuôi dưỡng sự kết nối với con ngay từ khi còn trong bụng và tận hưởng những niềm vui khi làm mẹ một cách trọn vẹn hơn. Cảm nhận những chuyển động nhẹ nhàng của con như đang cuộn, vặn người, đấm, đá hay nấc cục trong bụng mẹ là một trong những kỉ niệm hạnh phúc nhất trong quá trình mang thai. Những chuyển động của con nhắc bạn rằng có một mầm sống kì diệu đang phát triển bên trong bạn.
Thực hành lắng nghe cơ thể
Để tái kết nối lại với cơ thể, hãy mang sự chú ý của bạn vào các giác quan khi thực hiện các hoạt động hàng ngày. Dưới đây là một vài gợi ý (*):
Kéo giãn các cơ khi thức dậy. Như một con mèo, hãy dành thời gian để kéo giãn từng cơ một thật kĩ càng và cẩn thận để thực sự đánh thức bản thân mình.
Ở nhà, hãy đi lại với hai bàn chân trần. Hãy cảm nhận & ghi nhớ lại từng chi tiết trong cách bạn bước đi, vùng nào trên chân bạn tiếp xúc với mặt đất? Cảm nhận ở hai bên chân có giống nhau không? Tiếp theo, hãy ghi nhớ những yếu tố bên ngoài: mặt đất có nóng không, hay mát mẻ, lạnh băng, mềm mại, thô cứng...?
Khi ra ngoài, hãy tạo cơ hội cho mình đi bộ, dù chỉ là 5 - 10 phút. Đi bộ một cách bình thường, nhưng có ý thức. Chỉ để cảm thấy thích thú khi bạn kết nối được với tất cả những rung cảm bé nhỏ từng bị lãng quên.
Suốt cả ngày, hãy chú ý tới những tín hiệu nhỏ xíu của cơ thể và đáp lại chúng một cách tốt nhất tùy vào hoàn cảnh. Bạn ngáp ư? Một chút nghỉ ngơi có thể sẽ hữu ích, thường chỉ khoảng 5 phút là đủ. Bụng bạn kêu ùng ục? Hãy dùng bữa trưa - ngay cả khi chỉ mới 11h. Một cơn rùng mình lướt qua bạn? Hãy pha cho mình một tách trà hay cà phê để sưởi ấm.
Buổi tối, dành ra vài phút để nghĩ về một ngày bạn vừa trải qua. Cơ thể đã cho phép bạn hiểu ra điều gì? Có những thay đổi nhỏ nào đã xảy ra? Theo bạn, bạn có thể sống như vậy hàng ngày được không? Nếu không thì điều gì đang cản trở bạn?
Hãy thử dừng hành động như những cái máy, và chậm lại để lắng nghe cơ thể mình nhé!
(*) Tóm lược từ cuốn sách "IKIGAI của tôi – Hướng tới một cuộc đời xứng đáng” của tác giả Caroline De Surany
Các em bé sinh ra đã biết cách lắng nghe cơ thể mình. Trẻ sơ sinh luôn biết khi nào chúng đói, khi nào chúng no, và không ngần ngại nói cho chúng ta biết bằng nhiều cách. Tuy nhiên trong quá trình lớn lên, chịu tác động từ những yếu tố bên ngoài, khả năng này dần bị mai một. Giúp con duy trì kết nối với cơ thể lâu dài là một nền tảng quan trọng để con phát triển sự tự nhận thức bản thân và trí thông minh cảm xúc (EQ) lành mạnh.
Quét cơ thể (body scan) là một thực hành giúp đưa sự chú ý của con tới các bộ phận của cơ thể. Bài tập đơn giản này có thể giúp các con giải tỏa lo lắng; gia tăng sự tập trung, bình tĩnh; phát triển trực giác và sự nhạy bén về cảm xúc. Đây cũng là một hoạt động thư giãn cơ thể và tâm trí tuyệt vời cho con sau một ngày học tập vui chơi, giúp con ngủ ngon hơn.
Bạn có thể thực hiện hoạt động này cùng con trước giờ đi ngủ hoặc bất cứ thời điểm nào phù hợp trong ngày, với một chút âm nhạc thư giãn. Cùng bắt đầu nhé!
Cho con nằm trên nệm hoặc ngồi trên ghế trong tư thế thật thoải mái. Con có thể nhắm mắt nếu muốn.
Đầu tiên, hướng dẫn con làm căng cơ trên các bộ phận cơ thể (siết chặt tay, hóp bụng, nhắm chặt mắt, nhăn mũi, co chân…); sau đó thả lỏng, và cảm nhận sự thư giãn của cơ thể.
Tiếp tục cho con thư giãn với một vài hơi thở sâu bằng cách đặt tay lên bụng và cảm nhận. Hít vào, cảm nhận bụng phình lên, thở ra, cảm nhận bụng xẹp lại.
Hướng sự chú ý của con vào từng bộ phận của cơ thể (có thể bắt đầu từ đỉnh đầu, khuôn mặt, vai, ngực, bụng, tay, chân, gót chân… hoặc ngược lại). Ở mỗi bộ phận, hỏi cảm nhận của con: Con cảm thấy nóng hay lạnh? Thư giãn hay tê mỏi? Có chỗ nào bị đau không?... Nếu con không cảm thấy gì cũng không sao cả. Điều quan trọng là sự chú ý, không phải cảm giác. Dừng lại ở đó thêm một hơi thở sâu trước khi chuyển sang bộ phận khác.
Sau khi đã quét toàn bộ cơ thể, cho con thả lỏng với một vài hơi thở sâu nữa. Con có thể mở mắt khi cảm thấy sẵn sàng.
Tùy vào độ tuổi cũng như sự hợp tác của con, bạn có thể cho con quét cơ thể trong thời gian 3 phút hoặc kéo dài tới 15 phút. Hãy nói với giọng thật chậm rãi, nhẹ nhàng; thêm vào đó một chút tưởng tượng vui vẻ để tạo sự hứng khởi cho con. Quá trình quét cơ thể có thể là cuộc du hành của chú kiến nhỏ qua “vùng đất” cơ thể con. Hoặc, cho con đặt bạn gấu bông thân thiết lên bụng để cùng thư giãn với con bằng hơi thở.
Sau khi kết thúc hoạt động, hãy hỏi cảm nhận của con: Con cảm thấy thế nào về cơ thể mình? Có điều gì con thích ở hoạt động này?... và cùng con gửi những lời biết ơn tới cơ thể.
Bạn có thể là người hướng dẫn & hỗ trợ con trong những lần đầu để con quen dần. Sẽ rất tuyệt nếu sau đó, bạn và con cùng thực hành và chia sẻ cảm nhận với nhau.
Chúc bạn và con sẽ có những khoảng thời gian kết nối chất lượng cùng nhau!
Hãy thì thầm với cơ thể mình “Tôi muốn chúng ta là bạn”, để nhận được hồi đáp, “Tôi đã chờ đợi câu nói này từ rất lâu rồi”. (Nayyirah Waheed)
Cảm ơn bạn đã chọn theo dõi bản tin Mommy As Coach - bản tin hàng tuần dành cho những người đang và sắp làm mẹ; mong muốn ứng dụng coaching để thấu hiểu, yêu thương chính mình; kết nối, hài hòa các mối quan hệ và tự tin làm mẹ theo cách riêng của mình.
Bản tin được xây dựng và phát triển bởi Dương Cao, Women Well-being Coach đồng thời là Mẹ của hai em bé Mon (6 tuổi) và Miu (1 tuổi).
Hãy chia sẻ cho bạn bè nếu bạn cảm thấy yêu thích bản tin này nhé!